Słownika wyrazów kłopotliwych
  • Górażdże Cement i Nysa Motor

    15.05.2002
    15.05.2002

    Szanowni Państwo,

    uprzejmie proszę o pomoc w niezmiernie kłopotliwej sprawie, z jaką zmagają się od dłuższego czasu zastępy redaktorów, adiustatorów i korektorów. Ponieważ chodzi o nazwy własne, wyjaśnienie trudno „detalicznie” znaleźć w słownikach.

    Pojawiają się w polszczyźnie (?) coraz liczniejsze obce naszej mowie zestawienia typu kartofel zupa zamiast zupa z kartofli lub po prostu kartoflanka. Jak je odmieniać? Konkretnie: Górażdże Cement, Nysa Motor itp.

    Przyzwyczailiśmy się już do odmiany nazw takich jak Kredyt Bank czy Deutsche Bank, ale mają one nieco inną budowę i w tym wypadku ten paradygmat nie da się zastosować. Proszę o radę, jak te dziwolągi odmieniać, błagając równocześnie, by nie sugerowali Państwo wyjść salomonowych w rodzaju omijania form zależnych lub poprzedzania owych nazw dodatkowymi określeniami (firma, przedsiębiorstwo itp.), nie zawsze jest to bowiem możliwe.

    Pozdrawiam, życząc mniej skomplikowanych pytań.

    Krzysztof Szymczyk, Opole

  • hodowla owczarka
    25.03.2007
    25.03.2007
    Która forma jest poprawna: hodowla owczarka niemieckiego czy hodowla owczarków niemieckich?
    Proszę o wyjaśnienie.
  • Indie
    3.10.2002
    3.10.2002
    Jaka jest prawidłowa pisownia: Indie czy India (chodzi o państwo, nie o region)?
  • Inna sprawa to (,) czy…
    8.07.2015
    8.07.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie interpunkcja w zdaniu „Czy ma to wpływ na ludzkie zachowania, to inna sprawa”. Gdyby zamienić kolejność członów oddzielonych przecinkiem, widoczna byłaby podrzędność frazy „Czy…” i konieczność przecinka, więc chyba powinien się znaleźć również w wyjściowej wersji? A co ze zdaniem „Inna sprawa to czy ma to wpływ na ludzkie zachowania”?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • jako w zdaniach zaprzeczonych
    26.02.2001
    26.02.2001
    Czy poprawna jest odmiana słowa zadowalające: „… efektów nie można ocenić jako zadowalających”?
    Z podziękowaniem
    Anna Maciążek
  • jeszcze o pleonazmach
    12.07.2010
    12.07.2010
    Szanowni Państwo,
    chciałem się zapytać czy wyrażenie pusty frazes jest pleonazmem? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem,
    Tomek K.
  • jeszcze raz na Litwę
    30.06.2003
    30.06.2003
    Od dawna nurtuje mnie pytanie, jak powinno się poprawnie wyrazić zamiar wyjazdu: do Litwy, Łotwy, Słowacji, Ukrainy czy też – jak to się powszechnie używa – na Litwę, Łotwę itd. Podobnie w wyrażeniach „Byłam w Litwie (Ukrainie)” czy też „…na Litwie (Ukrainie)”? Podejrzewam, że te drugie formy, najczęściej używane, biorą się jeszcze z czasów, kiedy nie były to samodzielne państwa i jechało się na Ukrainę tak jak na Mazury.
    Proszę o wskazanie mi poprawnych form. Pozdrawiam.
  • kluska i klusek
    23.12.2005
    23.12.2005
    Czy poprawne jest zdanie: „Nie lubię klusków”? Czy raczej: „Nie lubię klusek”? Pozdrawiam i czekam na odpowiedź.
    Grażyna
  • kram
    22.01.2009
    22.01.2009
    Witam!
    Czy w staropolszczyźnie spotyka się słowo kram w znaczeniu 'odbyt' ewentualnie 'dupa'? „Wetkaj okład tam,/ Gdzie boli cię kram” – to z powieści Michała Krzywickiego Plagi tej ziemi. Ciekaw jestem, czy autor dokopał się tak rzadko spotykanego znaczenia, czy je sobie wymyślił.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pzdr serdecznie
    Radek
  • które… i których…
    29.09.2012
    29.09.2012
    Czy mam rację, dopatrując się w poniższym zdaniu rażącego błędu?
    […] używając gęstszych wiązek neutrin, które łatwiej jest obserwować i mierzyć czas, w jakim się pojawiają.

    Chyba należałoby napisać:
    […] używając gęstszych wiązek neutrin, bo łatwiej się je obserwuje oraz mierzy czas, w jakim się pojawiają.

    ewentualnie:
    […] używając gęstszych wiązek neutrin, które łatwiej (jest) obserwować i których czas pojawienia się łatwiej (jest) (z)mierzyć.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego